ناصر کرمی‌راد، مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیک آبزیان سازمان شیلات ایران، در حاشیه بازدید از مراکز بازسازی ذخایر استان گیلان، از رشد قابل توجه در صنعت پرورش ماهیان خاویاری کشور پرده برداشت. وی با اشاره به تولید بیش از ۶۰۵۰ تن گوشت ماهیان خاویاری در سال ۱۴۰۳، اعلام کرد که این رقم نشان‌دهنده افزایشی ۲۶ درصدی نسبت به سال گذشته (۴۷۶۰ تن) است که دستاوردی چشمگیر در این حوزه محسوب می‌شود.
حفظ میراث خاویار ایران در سایه ممنوعیت صید
کرمی‌راد تأکید کرد که از سال ۲۰۱۰ و در پی ممنوعیت صید تجاری ماهیان خاویاری در دریای خزر توسط کشورهای همجوار، سازمان شیلات ایران با هدف حفظ “برند خاویار ایران” که میراثی گرانبها از گذشتگان است و همچنین حفظ جایگاه رقابتی در بازار جهانی گوشت و خاویار، اقدامات مؤثری را در دستور کار قرار داده است. این اقدامات، به پایداری و توسعه این صنعت در کشور کمک شایانی کرده است.
فراتر از اهداف: توسعه پرورش ماهیان خاویاری در ۲۲ استان
مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیک آبزیان سازمان شیلات ایران، با اشاره به آغاز طرح توسعه پرورش ماهیان خاویاری در کشور از سال ۱۳۹۱، خاطرنشان کرد که این صنعت فراتر از اهداف تعیین شده پیش رفته است. وی افزود: “طبق هدف‌گذاری صورت گرفته تا پایان سال ۱۴۰۴ و در یک بازه زمانی ۱۰ ساله باید به تولید ۱۰ هزار تن گوشت و ۱۰۰ تن خاویار می‌رسیدیم.” اما خوشبختانه، نه تنها از این اعداد پیشی گرفته‌ایم، بلکه تعداد مزارع پرورش ماهیان خاویاری در ۲۲ استان کشور توسعه یافته و فعال هستند. در حال حاضر، ظرفیت تولید ۲۰۰ تن خاویار و ۱۵۰ هزار تن گوشت نیز فراهم شده است.
فاز دوم توسعه و جذب سرمایه‌گذاری: چشم‌انداز روشن آینده
کرمی‌راد از برنامه‌ریزی برای فاز دوم توسعه این صنعت خبر داد و اظهار داشت: “برای فاز دوم توسعه بیش از ۱۴۰ تن خاویار و بیش از ۲۰ هزار تن گوشت هدف‌گذاری شده است.” وی با تأکید بر سودآوری بالای سرمایه‌گذاری در این حوزه، از شناسایی پتانسیل‌ها و تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری در استان‌های مختلف کشور برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی خبر داد. این برنامه‌ریزی‌ها، نویدبخش آینده‌ای روشن برای صنعت خاویار ایران است.
رشد ۱۷ درصدی تولید خاویار و چشم‌انداز صادرات
در کنار رشد چشمگیر تولید گوشت ماهیان خاویاری، تولید خاویار نیز با افزایش قابل توجهی همراه بوده است. کرمی‌راد اعلام کرد که در سال ۱۴۰۲، ۲۱ تن و ۶۰۰ کیلو خاویار استحصال شد که این میزان در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۲۵ تن و ۱۰۰ کیلوگرم رسید و رشدی ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. وی همچنین به صادرات خاویار اشاره کرد و گفت: “بیش از هفت تن و ۵۰۰ کیلو خاویار مستقیماً از مسیر گمرک صادر شده و برآورد می‌شود به همین اندازه و یا بیش از این عدد، خاویار به صورت مسافری و چمدانی از کشور صادر شده باشد.” این ارقام، نشان‌دهنده سهم قابل توجه ایران در بازار جهانی خاویار است.
گیلان، قطب بازسازی ذخایر آبزیان: تضمین پایداری صید
کوروش خلیلی، مدیرکل شیلات استان گیلان، در حاشیه این بازدید، بر اهمیت مراکز بازسازی ذخایر آبزیان تأکید کرد. وی اظهار داشت: “مراکز بازسازی ذخایر آبزیان در همه کشورهای دارای اشتغال صیادی به عنوان ابزار کنترل پایداری شغل ساحل‌نشینان مطرح است.” استان گیلان با دارا بودن سه مرکز، زیرساخت لازم برای حفاظت از ذخایر آبزیان، به ویژه ۱۴ گونه تجاری و اقتصادی، بومی و دریایی را فراهم کرده است. خلیلی با اشاره به فعال‌سازی عرصه‌های مغفول در استان و افزایش ۱۶۰ هکتار استخرهای مراکز تولید و بازسازی در سنگر، رشت و سیاهکل، از دو برابر شدن میانگین وزن بچه ماهیان تولیدی خبر داد و تأکید کرد که کیفیت بچه ماهیان تولیدی این مراکز، ضامن پایداری شغل صیادی در سواحل گیلان است.
